Thoái hóa não là nguyên nhân thứ 3 gây t.ử vong ở các nước phát triển. Căn bệnh còn nằm trong những căn nguyên chính dẫn đến bệnh lý đột quỵ, khiến nhiều người ở độ tuổi trung niên ra đi mãi mãi.
Thoái hóa não là gì? Căn bệnh xuất phát từ đâu, triệu chứng và phương pháp chẩn đoán như thế nào? Hãy cùng tạp chí Y Khoa Việt Hàn tìm hiểu chi tiết về bệnh lý này nhé!
1. Thoái hóa não là gì?
Thoái hóa tiểu não là một quá trình trong đó các tế bào thần kinh trong tiểu não suy thoái và chết đi. Vì tiểu não góp phần phối hợp và điều hòa các hoạt động vận động, cũng như kiểm soát trạng thái cân bằng của cơ thể con người, nên bất kỳ tổn thương nào của tiểu não đều có thể gây ra các triệu chứng bao gồm dáng đi vụng về, khó giữ thăng bằng, cử động cơ không kiểm soát và nói ngọng.
2. Nguyên nhân
Nguyên nhân của thoái hóa tiểu não thường bắt nguồn từ đột biến gen di truyền. Điều này gây ra sự suy giảm trong quá trình trao đổi chất protein của các tế bào thần kinh, dẫn đến sự yếu đuối và chết dần của chúng.
Ngoài ra, một số yếu tố khác góp phần gia tăng căn bệnh như:
Hội chứng cận ung thư – rối loạn paraneoplastic: Khi có sự xuất hiện của khối u ác tính trong cơ thể, nó có thể gây ra các chất kích thích mà hệ miễn dịch sẽ tấn công các tế bào thần kinh ở tiểu não.
Tổn thương cấp tính: Các bệnh nhiễm trùng hoặc tổn thương vùng đầu cổ, tai biến có thể dẫn đến thoái hóa tiểu não.
Các bệnh mạn tính: Bệnh huyết áp cao, tiểu đường, xơ vữa động mạch, béo phì, viêm não, động kinh, tai biến mạch máu não cũng có thể gây ra biến chứng này.
Mất điều hòa tiểu cầu: Một bệnh lý di truyền có thể làm triệt tiêu liên tục các tế bào thần kinh ở tủy sống, thân não và tiểu não.
Nghiện rượu lâu năm: Nghiện rượu có thể là một nguyên nhân phổ biến gây thoái hóa tiểu não.
Tác động từ môi trường bên ngoài: Sự tiếp xúc thường xuyên với các hóa chất độc hại, thuốc lá, rượu bia, ô nhiễm không khí và nước cũng có thể góp phần vào tình trạng này.
Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh thoái hóa tiểu não tăng cao theo tuổi tác, là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể.
3. Triệu chứng của thoái hóa não
Theo các chuyên gia Việt Hàn cho biết, biểu hiện điển hình nhất của thoái hóa tiểu não, chẳng hạn:
– Đi đứng loạng choạng.
– Mất thăng bằng.
– Run lên ở thân người.
Kèm theo những triệu chứng trên, người bệnh sẽ cảm thấy:
– Cử động chậm: Người bị thoái hóa tiểu não thường có cử động chậm, khó khăn trong việc đi lại và thực hiện các hoạt động hàng ngày.
– Mất thăng bằng: Người bị thoái hóa tiểu não thường đi lại khó khăn, hay bị mất thăng bằng và dễ ngã.
– Run cánh tay hoặc chân: Điều này là do tổn thương đến các tế bào thần kinh liên quan đến các cử động.
– Ảnh hưởng khả năng ngôn ngữ: Do tổn thương đến các tế bào thần kinh liên quan đến ngôn ngữ khiến người bị thoái hóa tiểu não bị nói chậm, nói lắp.
– Rung giật nhãn cầu, mắt chuyển động nhanh: Người bị thoái hóa tiểu não có thể gặp vấn đề về đôi mắt, bao gồm rung giật nhãn cầu.
Các triệu chứng trên có thể xuất hiện và tăng dần theo thời gian.
4. Phương pháp chẩn đoán
Các bác sĩ tại Việt Hàn cho hay, phương pháp phổ biến ngày nay được dùng để chẩn đoán thoái hóa não là CT và MRI. Thông thường, kết quả của MRI sẽ chuẩn hơn CT vì độ phân giải tốt và hình ảnh 3 chiều. Phương pháp chụp này, còn được áp dụng trong khám sức khỏe định kỳ.
4.1. Khái niệm về chụp MRI
Chụp cộng hưởng từ hay còn gọi là chụp MRI (tên tiếng anh là Magnetic Resonance Imaging) là phương pháp sử dụng từ trường mạnh, sóng vô tuyến và máy tính để phác họa hình ảnh chi tiết bên trong cơ thể con người.
Từ kết quả chụp MRI, bác sĩ có thể chẩn đoán về tình trạng sức khỏe của người bệnh hoặc đáp ứng với phác đồ điều trị bệnh. Không giống như chụp X-quang và chụp cắt lớp vi tính (CT), MRI không sử dụng bức xạ ion hóa gây hại của tia X.
4.2. Tại sao cần phải chụp mri não?
Chụp MRI não là một phương pháp hữu ích để phát hiện một số vấn đề về não, bao gồm:
– Chứng phình hay dị dạng mạch máu não.
– Các bệnh lý chất trắng.
– Não úng thủy.
– Đột quỵ.
– Nhiễm trùng não, viêm não.
– Khối u nội sọ.
– Phù não.
– Rối loạn nội tiết tố như chứng to cực và hội chứng Cushing (là tình trạng cơ thể có nhiều rối loạn như giữ nước, tăng cân, rạn da, tăng huyết áp, yếu cơ, loãng xương… ).
– Xuất huyết hoặc huyết khối.
– Các vấn đề về phát triển hoặc cấu trúc (như dị tật Chiari).
– Tiền sử chấn thương đầu.
Chụp cộng hưởng từ não có thể giúp xác định phần lớn các tổn thương do đột quỵ hoặc chấn thương. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp MRI não để tìm hiểu các triệu chứng có thể liên quan đến não như:
– Chóng mặt.
– Yếu chi hoặc rối loạn cảm giác.
– Co giật.
– Thay đổi trong suy nghĩ hoặc hành vi.
– Mờ mắt.
– Đau đầu.
Một loại MRI khác, được gọi là chụp mạch cộng hưởng từ (MRA), giúp kiểm tra tốt hơn tình trạng các mạch máu trong não.
4.3. Ưu điểm nổi trội của phương pháp chụp mri
MRI scan có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp chẩn đoán khác như:
Phương pháp giúp chẩn đoán các tổn thương trong cấu trúc của não bộ như xuất hiện khối u, các nang, xuất huyết, viêm, nhiễm trùng, dị dạng về mạch máu não, tai biến mạch máu não,…
Hình ảnh nhu mô não rõ ràng, sắc nét với độ phân giải cao hơn so với phương pháp chụp CT não, siêu âm. Vì vậy, việc chẩn đoán bệnh lý về não bộ, tuyến yên hiệu quả. Đặc biệt là ung thư não bộ.
Hỗ trợ quá trình đánh giá các vấn đề đau đầu kéo dài, liệt hoặc cơ yếu, bệnh lý về thần kinh.
Quan sát được chi tiết nhỏ nhất như mạch máu não mà không cần sử dụng thuốc tương phản.
Phương pháp không xâm lấn vào cơ thể và không sử dụng tia X nên an toàn cho người bệnh.
Địa chỉ: 36 Phan Chu Trinh, P. Vạn Thạnh, TP. Nha Trang, Tỉnh Khánh Hòa
SĐT: 0779.36.36.79